Abdirahman Abukar Diini

Kala Soco Maqaalo Xiiso Badan

Dareenka Xilka Ku Saaran!!

♠ Posted by Unknown
Dareenka Xilka Ku Saaran
----------- Q,1aad ----------

Rabbi (Swt) Qof Kasta Oo Bani Adam Ah Wuxuu Saaray Xil Adag Oo isaga Ugaar Ah, Oo Lagala Xisaabtami Doono Qofka Ayaana Laga Rabaa inuu Kasoo Baxo Xilkaa Saaran isuna Diyaariyo Su’aalaha Laga Weydiin Doono Xilkaa isaga Ah Xilkaasi Muxuu Yahay, intee Buu La Egyahay, Sidee Loo Gudan Karaa Su’aalahaas in Layswediiyana Waxay Hordhac Utahay, in Laga Fikiro Lana Fahmo, Loona Tabtaysto Sidii Xilkaa Looga Soo Bixi Lahaa Hadaba Xolkaasi Muxuu Yahay?

Rabi (Swt) Markuu Abuuray Aduunyada Wuxuu Abuuray Aabeheen Adam, Wuxuuna Kadhigay Daryeelaha Aduunyada, Wuxuuna Faray Inuu Aduunyada Kadhaqan Galiyo Kheyr, Alle Kacabsi Wanaag, Cadaalad, Kana iLaaliyo Gaalnimada, Sharta, Xumaanta, Dulmiga, Fasaadka iwm, Taas Ayaana Ah Waajibka Lagarabo Qofkasta Oo Muslim Ah, Oo Qaatay Xilkii Lafaray  Aabeheen Adam iyo Dhamaan Nabiyaashii Ka Danbeeyay Calayhim Assalaam, Waxaana Wada Ognahay Jannada Rabbi (Swt) in Lagu Muto Oo Kaliya iimaan Xeel Dheer iyo Camal Saalix Ah Oo Kutoosan Jidkii Uu Rabbi Caddeeyay Camalka Saalix Ahna Waxaa Usareeya Midka Leh Faa’iidada Guud , Oo Anfacaya Bulshada Oo Dhan, Ee Aan Gaar U Ahayn Qofka Samaynaya Oo Kaliya. Sidaa Darteed Diinteena Meel fiican Kumna Leh Kaligii Noolaade. Ama Kaligii Cune, Ama Qofka Aan Dareemaynin Dhibka Umada, Ee Kunool (Dantaada Karaaco Maxaa iga-galay). Waxaaa Su’aal Ah, Maxaan Qaban Karaa, Maanaa Umada Dhibkeeda inaan Wax Kaqabto Layga Sugayaa? Xilkaasi Soo Masaarna, Madaxda, Culimada iyo Dadka Awooda Leh Oo Qur Ah? Jawaabtuna Waa Haa: Xil Adag Baa Kusaaran, Lagaalana Xisaabtami Doonaa! Si’aan Taa Ugarwaaq; Sanana Waxaad Ogaataa Rabbi (Swt) inuu Kaa Dhigay Qof Bani Adam Ah Ee Uusan Kaa Dhigin Carro Ama Geed Ama Xayawaan iwm.
* Oo Mislim Ah Oo Qaatay Waajibkii Nabiyaasha. Dareemayna inay Jirto Maalinta Qiyaamada Xisaab iyo Su’aal Lays Weydiin Doono Maxaad Soo Shaqaysatay?
*Oo Dhimir Qaba: Oo Kala Garanaya Khayrka iyo Sharta Xaqa iyo Baatilka, Wanaaga iyo Xumaanta, ileen Dadka  Aan Dhimirka Lahayni Waxay Waayeen Qaybtii Ugu Saraysay Ee Xil Lagu Qaadi Lahaa.

* Oo Laxaad Qaba: Awoodna Uleh inuu Waxqabto, Waxfahmo, Waxa Saxda Raadiyo, Maadaama Rabbi (Swt) Uu Siiyay Caqli iyo Laxaad isku Qoofalan, Oo Xor Ah, Oon Ahayn Adoon Laleeyahay Ama Qof Xabsi Kujira, Oon Lahayn Xoriyad iyo Awood Uu Wax Kuqabto Wax Kufuliyo,
Hadduu Rabbi (swt) untaa Oo Dhan Nasiiyay Waa Doqonimo inaan Dhahno, Waxba Maqaban Karno Oo Waxa Dhacaya Unbaan Daawanaynaa, Waxaana Noqonaynaa Dad Aan Garanin Qiimahooda iyo Awooda Uu Rabbi (swt) Nagu Manaystay. Xilka Uu Rabbi (swt) Nasaarayna Kuma Dhacayo Garasha La’aanta, Caqli Xumada, Maxayeelay Rabbi (swt) Wuxuu Faray Fikir Badan, Fahm Xeeldheer, Dadaal Farabadan, iLaalinta Maskaxda Guud iyo iskaashi Xoog Badan, Silooga Baxo Dhibka Dacfiga Loona Xaqiijiyo Cadaalada, Raxmada, Wada Noolaanta iyo iskaalmaynta Ay Kudhisan Tahay Nolosha Bani Adamku Rabbina (swt) Wuxuu Si Adag inooga Reebay inuu Qofku Hayaraac iska Noqdo, Fikirkiisii iyo Maskaxdiisiina Uu Udhiibto Dadkale, Sida Ay Somalidu Tiraahdo (Kabtaada iyo Tolkaa Midna Lagama Dhexbaxo) ILaahay Taas Wuu Xarrimay, Maxayeelay Wuxuu Kusiiyay Caqli iyo Garasho Kuu Gaar Ah Wuxuuna Noo Adkeeyay imtixaanka Aakhiro inuu Qofwalba Kali Umari Doono, Qofna Aan Laga Aqbali Doonin Anu Waxaan iska Daba Socday Hebel Ama Reer Hebel iwm.

Hadaba Akhristaha Waxaan Weydiin Lahaa 2 Su’aalood Oo Kaliya:
1. Dhibka Aadka Ubadan Ee Haysta Umada Islaamka Ah, Gaar Ahaan Somalida, Yaa Mas’uul Ka Ah, Yaa sababay?
2. Sidee Dhibkaa Looga Bixi Karaa? Yaase Laga Rabaa inuu Wanaag Kubadalo?

Waxaan Hubaa Hadii Labadaa Su’aalood Laweydiina Lahaa Dadka Muslimiinta Ah Gaar Ahaan Somalida inay Jawaabtu %95 Noqon Lahayd, Dhibka Waxaa Keenay Gaalada, Yahuuda, Cdaawaha iLaahay iwm.

Su. Yaa Laga Rabaa inuu Umada Dhibka Ka Bixiyo, Ka Dulqaado?
Ja. Madaxda, Culimada, Ururada, Dhinaca Kalana; in iLaahay Loo Laabto, Laga Cabsado, isaga Labaryo iwm.
Taasina Waxay Kadhigantahay inaan Lafahmin Dhibku Meesha Uu Kasocdo Ee Saxda Ah iyo Sababta Keentay Ee Dhabta Ah Midna inta Aan Labadaa Lagaranina Raja Lagama Qabo in Dhibka Lagabaxo, Maxayeelay Qofka Ay Xoolihiisii Dhumeen, isna Dhinac Kale Udoonaya, Aad Bay U Adagtahay inuuhelo, Madaama Uu Jidkale Qaaday Qofka Tabarta Daran Ama Garashada Xumaanta Haysata Usaariyo Dadka Kale; Cadaawaha, Dhagar Qaba-yaasha Xasadka iwm.

Qofkii Badidiisa Udoona Meel Ayna Jirin, inuu Soo Helaa Waa Wax Aan Dhacaynin.

intaa Kadib Madhihi Karnaa Dhibka iyo Jabka Nahaysta Sababtiisu Waa Alle Kacabsi La’aanta? Maya Taasi Xaqiiqda Ma Aha; Laba Sababoodba:

1. Kuwa Hadda Dadka Laynaya, Dhiiggii Umada Ku Faraxashay, Dadkii iyo Dalkiina God Aad Mugdi U Ah Kusii Tuurayaa Waa Kuwii Sheeganayay Diinta Wadaadnimada, Dilka iyo Daadinta Dhiigana Waxay Usoo Daliishanayaan Aayado iyo Axadiis, Ayna Macnahooda Dhuuxin.

2. Haduu iLaahay Qofkii Ama Umadii Ku Caasidaba Jab iyo Burbur Kuridi Lahaa, Waxaa Horteen Baabi Lahaa Gaalooyinka iLaahay Jiritankiisaba Diidan, inaguna Aan Usoo Wada Qaxnay, Ee Barwaaqada iyo Raaxada Ku Nool!!

La Soco Qeybta 2:aad Ee:
Dareenka Xilka Kusaaran !
Xuquuqda Maqalkaan Waxee U Dhorantahay
AXMAD CABDULAHI iyo Boga Abdirahman Abukar Diini

Ku XirnoW Guriga Dacwadda iyo Badbaadinta Qoyska 
Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.
Abdirahmandini@gmail.com

Qoyska Wanaagsan Iyo Sifaadkooda

♠ Posted by Unknown
¯´·.¸¸.·`¯´`¯´·.¸¸.·`¯´¯´·.¸¸.·`¯´`¯´·.¸¸.·`¯´
♥ ♥  Qoyska Wanaagsan Iyo Sifaadkooda ♥ ♥
¯´·.¸¸.·`¯´`¯´·.¸¸.·`¯´¯´·.¸¸.·`¯´`¯´·.¸¸.·`¯´
Waxaa Ka Mid Ah Calamaaha Lagu Garto Qoyska Wanaagsan.

Waa Kuwa Isku Sabra Markii Midkood Qalad Ka Dhaco''
Waa Kuwa Is Qimeeya Midba Midka Kale ILaaliyo Niyadiisa''
Waa Kuwa is Caawiya Is Garab Taagan Xili Kasta''
Waa Kuwa Isku Kalsoon Wax Aan Run Aheena isku Sheegin;
Waa Kuwa Si Wada Jir Ah U Wada Fadhiista Oo Wada Shekeysta''
Waa Kuwa Caruurtooda Si Wada Jir Ah U Ciyarsiiya''
Waa Kuwa Wada Ciyaara isku Dhoola Cadeeya''
Waa Kuwa isla Dalxiisa , isku Raaca Meelaha Qaar''
Waa Kuwa is Xushmeeya is Qadariya.''
Waa Kuwa Aad iyo Aad iskugu Qanacsan iskuguna Faraxsan''
Waa Kuwa Aad iyo Aad isku Jacel''
Waa Kuwa Had iyo Goor isku Xiisa.''
Waa Kuwa Quluubtooda isku DhoW iskana War Haayo''
Waa Kuwa is Maqla Markii Mid Hadlaayo''
Waa Kuwa Ra'iga iyo Talada Kala Qaata''
Waa Kuwa Wada Tashada''
Waa Kuwa Howsha Guriga isla Qabta''
Waa Kuwa isla Cibadeysta Allana Ku Xiran''
Waa Kuwa Qaraabada Xariiriya''
Waa Kuwa Sunada Xabiibka Ku Dhaqma''

Ku Xirnow Oo Ka Dhigo Saxibkaaga Kowaad
Hoyga Dacwadda iyo Arimaha Qoyska.
Abdirahman Abukar Diini
Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.

Abdirahmandini@gmail.com

¯`v´¯)___♥ Like & Share (◕‿◕)
`•.¸.•'______♥ Hoyga Dacwadda & Arimaha Qoyska
¸.•´¸.•¨) ¸.•¨)__♥ 1-Rabbi'ul-Tsanni-1435--HJ
♥(¸.•´ (¸.•´ (¸.•¨ Abdirahman Abukar Diini ★

Runta iyo Miraheeda

♠ Posted by Unknown
Runta iyo Miraheeda

Allah Subxanuhu Watacalaa Wuxuu Dhahay -:
Kuwa Xaqa Rumeeyow Ka Dhawrsada Eebe
Noqdana La Jirka Kuwa Runta Badan{Towba-119}

Wuxuu Kaloo Yiri Alle Caza Wajal -:
Ragga Run Sheegayaasha Ah Ee isu Dhiiba Alle, iyo
Dumarka Run Sheegooyinka Ah (Liibaan Baa U Ahaatay{Al-Axzab-35}

Wuxuu Kaloo Yiri Eebe Subxanuhu Watacalaa -:
Haday Eebe U Runsheegaan Yaa U Khayr Badan{Muhammad-21}

Abuu Muxammad Al-Xasan ibn Cali (A.K.R.) Wuxuu Sheegay inuu Ka Bartay Ereyadan Soo Socda Nabiga (S.C.W.): Ka Tag Wixii Aad Ka Shaki Santahay, Oo Raac Wixii Aan Ku Jirin Laheynna Shaki. Maxaa Yeelay Runtu Waa Raaxo Qalbiga Uu Ku Dego, Beentuna Waa Welwel iyo Welbahaar.

Waxaa Wariyey (Tirmidi) Wuxuuna Yiri Waa Xadiis Saxiix Ah []

Xakiim ibn Xizaam (A.K.R.) Wuxuu Yiri: Nebigu (S.C.W.) Wuxuu Yiri: Heshiiska Wax Kala Gadasho Waa Laga Noqon Karaa inta Ayan Kala Tegin Labada Wax Kala Gadanaysa. Haddii Ay Sheegaanna Runta Oo Ay  Caddeeyaan Wax Waliba Oo La Xiriira Badeecada iyo iibkooda, Waa Loo Barakeeyaa Labadaba, Haddii Ayse Been Ku Hadlaan Oo Ay Qariyaan Waxaa Loo Baahan Yahay in La Caddeeyo Oo Daaha Laga Qaado, Barakada iibkaasi Waa Laga Qaadaa. Waxaa Wariyey (Bukhaari iyo Muslim)

 Fiiro Gaar Ah: Runtu Guud Ahaan Waxaa Loola Jeeda inaad Ku Hadasho Run, Islaam Ahaan Runta Waa Wax Macno Ballaaran, Oo Waxaa Soo Galaya Ka Run Sheeggidda Camal Kasta Oo Aad Qabaneyso. Qofkuna Waxay Hadalladiisu iyo Camalkiisu Toosayaan Markii Ay is Waafaqaan Waxa Uu Ku Hadlayo iyo Waxa Uu Uurka Ku Heysto, Taa Baana La Yiraa Run. Imaam Ghazaali Wuxuu Sheegay Lix Nooc Oo Ay Runtu U Kala Qaybsanto:

1- inaad Run Ku Hadasho.
2- inay Niyaddaadu Run iyo Daacad Tahay.
3- inay Run Kaa Tahay Guddoonka iyo Go’aanka Aad Qaadaneyso.
4- inaad Si Run iyo Daacadnimo Ah Aad U Fuliso Go’aankaas.
i5- naad Si Run iyo Daacad Ah Howsha Aad Qabaneyso U Gudto.
6- inay Run iyo Dhab Ka Ahaato Diinta iyo iimaanka Aad Sheeganeyso.Oo Qowl iyo Ficilba Aad U Muujiso.

Waynu Aragnaa inay Runtu Tahay Aasaaska Samaan Falidda. Qofka Aan Runlowga Aheyn, Wuxuu Ku Heysanayaa Qalbigiisa Nooc Kasta Oo Xumaan Ah, Qofkase Runlowga Ah Wuxuu Awood U Yeelanayaa inuu Gaaro Samaan iyo Kheyr Waliba Si Fudud Oo Aan Dhib Laheyn. Qofka Tilmaamahaa Wanaagsan Aan Kor Ku Soo Xusnay Leh Waxaa La Oran Karaa Waa Qof Runlow Ah.''

Runtu__Waa_Raaxo

Ku Xirnow Oo Ka Dhigo Saxibkaaga Kowaad
Hoyga Dacwadda iyo Arimaha Qoyska.
Abdirahman Abukar Diini
Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.

Abdirahmandini@gmail.com

¯`v´¯)___♥ Like & Share (◕‿◕)
`•.¸.•'______♥ Hoyga Dacwadda & Arimaha Qoyska
¸.•´¸.•¨) ¸.•¨)__♥ 13-Rabbi'ul-Awwal-1435--HJ
♥(¸.•´ (¸.•´ (¸.•¨ Abdirahman Abukar Diini ★

Guusha iyo Baraaraha Qoyska Muslimka Ahi

♠ Posted by Unknown


Libaanta Macnaheeda Waxaa Waaye Xasilooni
Qofka Markii Uu Libaan Gaaro Waa Qof Dagan Oo Xasilan
Culimada Qaar Waxee Dhaheen Libanata Waxaa Waaye
Waa Qofka Oo Qalbiga Ka Dareemo in Uu Raxeysanaayo.
Sidoo Kale Libaanta , Waxee Tahay Qofka Oo Ku Nolaado
Wuxuu Rabigiis U Qoro.Qofka Aan Ka Hor iMaan Qadarta Rabi.’’

Sidoo Kale Sacaadada Waxaa Waaye Qof Waligiis
Ku Nool Sacaado , Sacadadiisa Aduunyana Ku Xiro
Tan Aakhiro, Rabina Ku Xiran.’’

Dadka Qaar Sacadada Waxee Ka Dhax Arkaan Maalka
Sidoo Qaruun Uu Ugu Dhax Arkey Sacadada Maalka
Qofka Maalka Sacadada U Modana Wuxuu Gartaa
in Maalka Uu Sacaado Aheen Markii Uu Xanuunsado.’’

Labada Lamaane Waxaa La Rabaa in Qalbigooda Wada Nolyahay
Hadii Jirkooda Bis Wada Nolyahay Meshaas Waxaa Ka Dhalanaya
Midkood Markii Uu Qalad Galo Qaladkaas Ayaa Kenaayo in
Uu Guriga Dumo.’’

Toban Dariiqo Oo inoo Kenaya in Aan Isjeclaano.’’
1-Ninka Waa in Uu Fahmo Gabadha Maxee Tahay
Gabadhana Waa in Ey Fahanto Ninka Muxuu Yahay.
Markii Guriga La Joogo , Ninku Waa in Uu Garto
Gabadha Doorka Ey Ka Ciyareyso Guriga
Si Uu Jacelkiisa U Wenaado. Ayadana Waa in Ey Garato.’’
Odey Reer Suriya Ah Oo Caalim Ah, La Dhaho Cali Dan Daabi
Ayaa Wuxuu Yiri Waan Baarey Qur’anka , Waan Baarey Axadiista
Waan Baarey Dhaqamada Wanaagsan Waan Baarey Nolosha Bini Adamka
Ninka Markii Uu Guriga Joogo, Waa Tiir, Gabadhuna Waa Lagu Nastaa
Hadeey Gabadhu Weyso Tiir  Sacaado Maleh,
Ninkuna Hadii Uu Waayo Wuxuu Ku Nasto , Sacaado Ma Haayo
Allah Qur’ankiisa Wuxuu Ku Dhahay:
Waxaa Ka Mid Ah Calaamooyinkiisa inuu idiinka Abuuray Naftiina Haween Si Sad isugu Xasishaan, Yeelayna Dhexdiina isjacayl iyo Naxariis, Taasina Waxaa Ugu Sugan Calaamad Qoomkii Fikiri{21}

2-Arinta Labaad Waxee Tahay Ninka Xaqa Uu Leeyahay
Ayee Gabadhana Leedahay, Ninka Waa in Uu Iska Dhigo
Romantic Sida Uu U Jacelyahay Xaskiisa in Ey Iskugu Qurxiso
ibnu Cabaas Ayaa Maalin Si Wanaagsan isku Qurxiyey
Markaas Ayee Ardeydiisa Weydiiyey.
Wuxuu Yiri Waxaan isku Qurxinayaa Xaskeyga
Sidey Ayaduba Isugu Key Qurxiso,
Waxey Dhaheen Xagee Ka Kentey
Markaas Ayuu Aqriyey Ayadaan:
وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ
 Waxaay Leeyihiin Wax La Mid Ah Waxa Korkooda Ah Si Fiican
Nabiga Caleyhi Salatu Wasalaam Wuxuu Dhahay
Dumar Waxaa Ugu Kheyr Badan’
Mid Hadaad Aragti Ku Raali Galineysa
Hadaad Amartina Ku Adeceysa
Markaad Maqantahay Kuu Xifdineysa
Nafteyda iyo Malkaaga.’’

3-Sacaada Zowjiyah, Sacadada Zowjiga Ah
Waxaa Keena Nin, Ninkaasna 3 Sifo Ayuu Leyahay
1-Waa nin Aad Adag , Adeega Ma ahan Markii Uu
Saxibadiis La Joogo in Uu Jilacsanyahay
Markii Uu Gurigiisa Yimadana Ad Adagyahay
Adeega Waxaa Loola Jedaa Waa Nin Adag
Markuu Uu Go’anka Qadanaayo

2-Waa Nin Naxariis Badan,
3-Waa Nin Abanimo iyo Zowj Jamciya
Gabadha Wey Ku Raxeysaneysaa
Ninka Raganimada Leh Naxaristana Badan.’’


4-Labada Qof Waa in Ey Shekeystaan

5-Waa in Uu Jiro Jacel Dheer Oo La is Wedarsanaayo
Oo Eysan Aheen Jacel Hal Qof Kaliyah Wada
Culimada Waxee Dhaheen Jaceylku Ma ahan
Shegasho Been Ah , Jacelku Ma ahan in Dadka La is Tuso
Markii Kali La yahayna Aan Jacel La isku Heen
Jacelku Ma ahan in Aad Soo Dawati Filim Yar Oo Jacel Ah
Ama  Aad Soo Aqrisi Buug Yar Oo Jacel Ah
Jaceylku Ma ahan Markii Aad Dan Ledahay Uun in Aad Sameyso,
Jaceylka Xaqiiqiga Ah Waxaa Waaye Dareen
Darenkaasna Xididada Ayuu Dhax Fadhiyaa
Jacelkaas Waa Cumri Dheeryahay
Nabiga Caleyhi Salatu Wasalaam Wuxuu Dhahay:
iLaahey Wuxuu Igu Arzaaqey Jacelka Khadija

Jaceylka Dhabta Ahi Wuxuu Ka Yimadaa Qalbiga

6-Labada Qof Ee Wada Nool Waa in Ey U Dhaqmaan
Si ilbaxnimo Ah, Sidee Waaye ilbaxnimadaas
Waxaa Ka Mid Ah ilbaxnimada in Cunada La Wada Cuno
Waliba Odeyga iyo Xaskiisa Markey Cunada Wada Cunayaan
Waa in Ey Isa Siyaan Oo Midba Midka Kale Gacantiisa Ku Siiyo
Waxaa Jira Xadiis Nabiga CsW Ka Sugan, Waa Xadiis Saxiix Ah.
Nabiga CsW Wuxuu Yiri Hadaad Sadaqo Bixisi Ood Miskiin Siisi
Ood Qarabadaada Siisi iLahey Sadaqo Ayuu Kuu Qorayaa
Xataa Cadka Hilibka Ah Aad Galiso Afka Zowjadaada
intaad Gacantada Ku Soo Qaado Oo Xaskaaga Afkeda Galisi

ILbaxnimada Waxaa Ka Mid Ah in Labada Qof isla Safraan
Xadiis Saxiix Ah , Bukhari  iyo Muslim Ayaa Wariyey.’
Rasulka iLaheey Caleyhi Salatu Wasalaam Wuxuu Ahaa
Hadii Uu Doono in Uu Safar U Baxo, Dumarkiisa Ayuu U Qori Tuuri Jirey
Tii Uu U Soo Baxo Qori Tuurka Ayuu La Wadan Jirey Nabiga CsW

Anas Allaha Ka Raali Noqdee Wuxuu Yiri
Nabiga Caleyhi Salatu Wasalam Gurigiisa Habeyn
Oo Safar Ka Soo Labtey Ma iman Jirin iLaa Guriga
Wuxuu imaan Jirey Waqti Fiican Waana La Sii Oganaayey
Taas Waxaa inoogu Sugan Cashir
Manta Waxaa Jira Talefan Hadaad Safar U Baxdi
Ood Safarkii Ka Soo Noqoneysi Xaskaaga Soo Wac
Oo U Soo Sheeg Xiligaad iManeysi
Ha iska iMaan Guriga Adigoo Lagugu Tashaneen.’’

Arinta Afaraad Ee iLbaxnimada Ka Mid Ah Waxaa Ka Mida
in aad isku Daydi in Aad Odeygaaga is Raac Raacisi
Ninkuna In Uu Islantiisa is Raac Raaciyo, Tusaale
Waxee Jeceshahay in aad Jeclaati, Raali Gali Qalbigeeda
Waxaas Oo Ah Wax Aan Shareecada Ka Hor iManeen
Gabadhana Sidaas Oo Kale Odeygeeda Wuxuu Ka Helo
Aan Shareecada Ka Hor iManeen , Raac Oo Ku Raali Gali
Taas Waxaan Ka Qadaneynaan Xadiskaan.
Nabiga Caleyhi Salatu Wasalaam Wuxuu Ahaa Nin Fudud
Yacnii Naxariis Badan Raganimo Badan
Hadeey Ca’isha Wax Jeclaato Wuu Raaci Jirey


7-Naxariis in La is Weydarsado,
Ninkaaga Hadii Uu Guriga Yimaado
Asagoo Aad U Daalan Ama Uu Ku Dhaho
Madaxa I Xanunaayo Waa in aad U Naxarisataa
Ood U Sameysaa Wax Walba Oo Uu Ku Farxaayo
Xitaa Hadii Uusan Kuu Sheegin In Meel Xanuneyso
Dareen Oo Fahan, Naxariista Ayee Ka Mid Tahay

8-Tan sidedaad Waa in Had iyo Goor
La is Qurxiyo La iskuna Raxeysto
Waa in Indhihu Raxeystaan.
Waa in Dhaguhu Raxeystaan
Waa inuu Sanku Raxeysto
Waa inuu Carabku Raxeysto
Waa inuu Qalbigu Raxeysto
Waa in Gacantu Raxeysato
Waa in Dareemadu Raxeysto
iLahey Wuxuu Yiri Subxanuhu Watacalaa:
Ibnu AadamoW Quruxdiina Qaata
Markaad Masajidka Jogtaan
Qofka Muslimka Ahi Waa in Uu Qurux Badnaado
Rasuulka Caleyhi Salatu Wasalaam Wuxuu Dhahay:
Alle Waa Qurux Badanyahay , Quruxduna Waa Jacelyahay;
Nabiga CsW Wuxuu Yiri Dumar Waxaa Ugu Kheyr Badan
Qofka Aad Aragti Ee Ku Raali Galiya:

Baraa ibnu Caazim Wuxuu Yiri:
Nabiga Caleyhi Salatu Wasalam Wuxuu Ahaa:
Nin Joog Qurux Badan Oo Garbihiisa Kala Fidanyihiin
Wuxuu Lahaa Timo Qurux Badan Oo Dhagaha Garaya
Wuxuu Yiri Waxaan Arkey, Asagoo Sita Dhar Cas
Waligeey Ma arkin Wax Ka Qurux Badan Nabiga CsW

9- Tan Sagalaad Ee Sacadada Keneysa Waxee Tahay Gar’gaar
in Labada Qof Is Cawiyaan, Midbka Midka Kale
Waa in Uu Siyaa Garab Oo Uusan Ku Fiirsan
Howlaha Qaar Oo Ey Heyso, Ayadana Sidoo Kale.’’
Ca;isha Waxaa La Weydiiyey Nabiga Markuu
Aqalka Joogo Muxuu Sameyney
Rerkuu Wax U Qabaneyey Oo Uu Cawin Jirey
Waxaa Kaloo Ey Tiri Dharkiisa Ayuu Tolaney
Kabihisana Wuu Hagagsanjirey
Hadii Salada La Xadirana Oo Aqimo Wuu Bodi Jirey
Sidii in aan Aqoon.’’


Nabiga Calehi Salatu Wasalaam Xadiis Saxiix Ah Wuxuu Ku Dhahay:
Oo imam Xaakim Yiri Waa Saxiix:
Afar Shey Waa Raaxo, Afar Shey Ayaa Raxada Laga Helaa.’’
1-Gabar Wanaagsan, Nin Wanaagsan.’’
2-Aqal Balaaran.’’
3-Dariska Wanaagsam.’’
4-Gadiid Raaxo Leh.’’

Qofka Muslimka Ahi Guriga Sidee Buu Uga Dhigi Karaa Raaxo?
1- Labada Qof Waa in Jawiga Ey Ka Dhigan Mid Dagan
Oo Qurux Badan Waa in Ey Isla Aqriyaan Qur’aan Ama
isla Duceystaan, Ama Salaad Isla Tukadaan’

2- Qofka Waa in Uu Baa’biyo  Waxkasta
Oo Kenaya in Uu Qofkaan Ka Fogeeyo.’’

3- in Xogaa La isla Fadhiisto Meel Jawigeeda
Qurux Badanyahay, Sida Fadhiga , Ama Sariirta Lana Shekeysto

4-Xogaa in La Kaftamo La Isla Fara Kiciyaaro,
 Xogaa La iska Qosliyo

Ca’isha Allaha Ka Raali Noqdee Waxee Tiri
Waan Cabayey, Anigoo Xeydkii Ku Jira
Kobkii Biyaha Aan Nabiga CsW U Dhibayaa
Markasuu Afkiisa Dhigayaa Oo Uu Ka Cabayaa
Mesha Aan Ka Cabey Biyaha

6- in Jirka La isku Dhadhaweeyo.
Ma ahan Jir Xaraan La iskugu Dhaweynaayo
Waa Jir is Leh Oo Xalaal isku Ah.’’

Waxee U Dhorantahay Xuquuqda Maqalkaan :
Boga Abdirahman Abukar Diini

Waxaa Soo Daabacay:
Abdirahman Abukar Diini

Ku Xirnow Guriga Dacwadda iyo Badbaadinta Qoyska
Abdirahman Abukar Diini

Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.Abdirahmandini@gmail.com

GABDHO CILMIGA KU CAAN BAXAY

♠ Posted by Unknown


GABDHO CILMIGA KU CAAN BAXAY...
ZIBU NISA BINT AALIMKEER (1048 H - 1113 H)
Waxaa Dhalay Boqorkii India ee Muslimka Sunnadaa Ahaa, Awrang Zeb Aalimkeer..Wexey ahayd Qoraa, Caalimad, Gabyaa..Waxaana dhici karta sababtu iney ahayd Aabeheed oo ahaa Boqor Cilmiga iyo Diinta aad u jecel..Waa Boqorka aabihiis Dhisay (Taj Mahal)..Wuxuu Ahaa Boqor, Qur,aanka Xifdisan, Salaadda iyo Taraawiixda Tujiya, Kitaaba Qoray Fiqhiga ah, Jihaad Badan oo India oo dhan Qabsaday, Khamrada Joojiyey, Gaalada Hinduuska Jizyada ka qaaday, Burtuqaaliyiinta la dagaalamay, kuwii muusiiqada iyo heesaha tumi jirey Qasriga xukunka ka cayrshey, Culimada soo dhowaystey..markii uu dhimanayeyna ku dar daarmay in lagu kafno kafan joogta 5 Rubbiyadood oo uu ka kasbaday Musxafka Qur,aanka oo uu gacantiisa ku Qoray..Waxaana lagu aasay qubuurta Muslimiinta ugu dhow siduu ku dar daarmay ee Xaydar Abaad.
Gabadhu wexey Qortay sida la sheegay Kitaab Tafsiirka Qur,aanka ah, iyo Kitaab ay ku ururisay Gabayadii ay tirisay, oo Luqadda Faarisiga ah..


GABDHO CILMIGA KU CAAN BAXAY....(2)
ZAINAB BINT AXMAD BIN CABDIRAXIM AL MAQDISIYAH
Wexey Dhalatay 646 H.. Culimada Badan ayey Cilmiga ka akhrisatay..Xadiiska iyo Fiqhiga ayey aad ugu xeel dheeraatay..Culima waaweyn oo uu Imaam Mundiri ka mid yahay ayaa Ijaaza siisay..
Imam Dahabi wuxuu yiri: Wexey la gaar noqotay Rati intuu qaado oo kutub xadiis ah iney yeeriso..Wexeyna ahayd qof diin badan..Khayr badan..Wax badan werisey...Ardayduna kusoo xoontay..Kutub waaweynna ku dul akhrisay..Wexey ahayd qof akhlaaq wanaagsan..Dulqaad badan..Waxaa dhici jirtey Maalinta inteeda badan in ardaydu ku dul akhrido..Yaraanteedi ayaa indhaha daaf kaga dhacay..Weligeedna ma guursan..
Kutubta lagu akhriyey waxaa ka mid ah: Qayba ka mid ah Kitaabka Al Istidkaar ee Ibn Cabdilbarr.. Kitaabka: Adducaa, oo Qaadi Maxaamili Qoray, iyo Kutub Fara Badan..
Ibnu Xajar wuxuu yiri: Wexey dhimatay 19 Jumad I, 740 H, iyadoo 90 dhaaftay, geerideediina dad badan ayaa darajada xadiiska hoos u degey xaga sanadka..
Waxaa la sheegay iney lahayd kitaab ay ku qortay dhammaan culimadii ay cilmiga ka qaadatay..

GABDHO CILMIGA KU CAAN BAXAY (3)
FATIMA BINT MUXAMAD BIN AXMAD ASSAMAR QANDIYA
Waxaa dhalay caalimka weyn Imaam Muxamad Bin Axmad Abu Mansuur Al Samarqandi, oo qoray Kitaabka (Tuxfatul Fuqahaa) iyo (Allubaab) oo Usuulul Fiqhiga ah, iyo kutub kale, wuxuu dhintay (575 H).
Waxaa Gabadha guursadey Abubakar Bin Mascuud Bin Axmad Al Kaasaani oo lagu magacaabi jirey (Boqorkii Culimada) waa ninka Qoray Kitaabka weyn ee Fiqhiga Xanafiga (Badaa'icu Sanaa'ic Fii Tartiibi Sharaa'ic) iyo qeyrkiis, Wuxuu sheekh ka ahaa Madarasad weyn ee Xalab ku taal.
Gabadhu Aabeheed ayey Fiqhiga ka qaadatay, Kitaabkiisa (Tuxfaha) na wey xafidday..aabeheed ayaa ninkan u guuriyey markuu Kitaabkaan Tuxfaha sharxay..oo uu ka dhigay meherkeedi..sidaasaa loo yiri (Kitaabkiisii ayuu sharxay..Gabadhiina wuu u guuriyey)..
Wexey ahayd qof fiqhiga ku xeel dheer, ninkeeduna isagoo Caalim ah ayuu qaddarin jirey oo uga dambayn jirey, waxaa la yiri Fatwadu wexey ku soo bixi jirtey saddexdooda saxiix iyada iyo aabeheed iyo ninkeeda..Mar marka qaar ninkeedu fatwada ku gafana wey sixi jirtey oo iyaduu usoo noqon jirey..
Wexey lahayd Jijiman qaalliya, wey iibisey, qiimihiina wexey ku samaysay maalin walba Afur iney culimadii iyo ardaydii madarasada ugu samayso, taasoo sunno ay jideysey noqotay Xalab..
Xalab, Suuriya ayey degganayd ilaa ay ku dhimatay, kadibna ninkeedu ku dhintay, kutub badan ayey qortay oo Fiqhiga iyo Xadiiska ah Allaha u Naxariisto...


Qore:.Sheekh Maxamed idris
Ku Xirnow Guriga Dacwadda iyo Badbaadinta Qoyska
Abdirahman Abukar Diini
Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.

Abdirahmandini@gmail.com

Fadliga Xussida ilaahay فضل الذكر الله

♠ Posted by Unknown


Fadliga xussida ilaahay فضل الذكر

:ilaahay wuxuu yiri : قال تعالى
فاذكروني أذكركم واشكروا لي ولا تكفرون 
[ i xusa , aan idin xussee,(ajir idin siiyee) iguna mahadiya hana igu gaaloobina]
) يا أيها الذين آمنوا اذكروا الله ذكرا كثيرا (
[kuwa xaqa rumeeyaw xussa ilaahay xusid badan]
قال تعالى: )والذاكرين الله كثيرا والذاكرات أعد الله لهم مغفرة وأجرا عظيما (.
Alle wuxuu yiri: [raga inbadan ilaahay xusa iyo haweenka inbadan xusa, wuxuu Eebe u darbay (diyaariyay) dambi dhaaf iyo ajir weyn].
) واذكر ربك في نفسك تضرعا وخيفة ودون الجهر من القول ولا تكن من الغافلين (
ku xus rabigaaga naftaada adigoo khushuuc(baryo) iyo cabsi muujinaya kuna jirto qaylo la,aan, aroor iyo galabba, hana noqon kuwa halmaama xuska ilaahay). al-acraaf 205
قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (مَثَلُ الذي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لا يَذْكُرُ رَبَّهُ، مَثَلُ الْحَيِّ وَالْمَيِّتِ).
( qofka rabbigii xusa iyo ka aan xusin waxay lamid yihiin qof nool iyo qof dhintay..
وَ قَالَ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم) ألا أنبئكم بخير أعمالكم، وأزكاها عند مليككم، وأرفعها في درجاتكم، وخير لكم من إنفاق الذهب والورق، وخير لكم من أن تلقوا عدوكم؛ فتضربوا أعناقهم، ويضربوا أعناقكم؟ قالوا بلى. قال : ذكر الله. 
(Ma idiin sheegaa camaladiina ka ugu khayr badan, uguna udgoonka badan boqorkiina agtiisa, uguna sarayn badan darajooyinkiina, idiin-kana khayr badan inaad bixisaan(sadaqaysataan) dahab iyo qalin (lacag), kana sii khayr badan inaad la kulantaan cadowgiina, kadibna aad garaacdaan luqumahooda, iyaguna ay garaacaan luqumihiina? Waxay dheheen: haa (noo sheeg) wuxuu yiri s.c.w: (waa xusidda ilaahay kor ahaaye).
وقال صلى الله عليه وسلم (يقول الله تبارك وتعالى: أنا عند ظن عبدي بي، وأنا معه إذا ذكرني، فإن ذكرني في نفسه ذكرته في نفسي، وإن ذكرني في ملأ ذكرته في ملأ خير منهم، وإن تقرب إلي شبرا تقربت إليه ذراعا، وإن تقرب إلي ذراعا تقربت منه باعا، وإذا أتاني يمشي أتيته هرولة)
Wuxuu yiri rasuulku s.c.w: wuxuu leeyahay ilaahay kor ahaaye:(waxaan ag ahay waxa uu iga filayo adoonkaygu, aniguna isagaan lajiraa haddii uu i xuso, haddii uu igu xuso naftiisa dhexdeeda waxaan ku xusi naftayda dhexdeeda,haddii uu igu xuso qolo dhexdoodna,waxaan kudhex xusi qolo ka khayr badan kuwaas,haddii uu iisoo dhawaado taako, waxaan u dhawaan dhudhun, haddii uu iisoo dhawaado dhudhunna waxaan u dhawaan baac, haddii uu ii yimaado isagoo socda waxaan u imaan anigoo ruclaynaya )..
))وَعَنْ عَبْدِ اللهِ بِنْ بُسْرَةَ رَضِىَ اللهَ عَنْهُ أَنَ رجلاً قال يا رسول الله إن شرائع الإسلام قد كثرت علي فأخبرني بشيء أتشبث به قال : لايزال لسانك رطبا من ذكر الله
Waxaa laga wariyey cabdullaahi ibnu busrata a.k.r : in nini yiri: rasuul allow waxaa igu badtay shareecooyinka islaamka ee ii sheeg shay aan ku dhago? Wuxuu yiri rasuulku s.c.w :(yuusan ka suulin carrabkaagu in uu ku qoyanaado xusidda alle)..
قال رسول الله صلى الله عليه وسلم .من قرأ حرفا من كتاب الله فله حسنة والحسنة بعشر أمثالها ، لا أقول الم حرف ، ولكن ألف حرف ، ولام حرف ، وميم حرفحَرْفٌ وَلامٌ حَرْفٌ وَمِيمٌ حَرْفٌ (
Wuxuu yiri rasuulku s.c.w (qofkii akhriya xaraf kamid ah kitaabka ilaahay wuxuu leeyahay xasano, xasanadaasina waa toban lamid ah, madhahayo: (aliflaamiim) waa xaraf kaliya, laakiin alif waa xaraf laamna waa xaraf miimna waa xaraf.
عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ قَالَ: خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ وَنَحْنُ فِي الصُّفَّةِ فَقَالَ: «أَيُّكُمْ يُحِبُّ أَنْ يَغْدُوَ كُلَّ يَوْمٍ إِلَى بُطْحَانَ أَوْ إِلَى الْعَقِيقِ فَيَأْتِيَ مِنْهُ بِنَاقَتَيْنِ كَوْمَاوَيْنِ، فِي غَيْرِ إِثْمٍ وَلَا قَطْعِ رَحِمٍ؟» فَقُلْنَا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، نُحِبُّ ذَلِكَ، قَالَ: «أَفَلَا يَغْدُو أَحَدُكُمْ إِلَى الْمَسْجِدِ فَيَعْلَمُ أَوْ يَقْرَأُ آيَتَيْنِ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، خَيْرٌ لَهُ مِنْ نَاقَتَيْنِ، وَثَلَاثٌ خَيْرٌ لَهُ مِنْ ثَلَاثٍ، وَأَرْبَعٌ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَرْبَعٍ، وَمِنْ أَعْدَادِهِنَّ مِنْ الْإِبِلِ
Waxaa laga wariyey cuqbah ibnu caamir a.k.r inuu yiri rasuulka ayaa noo soo baxay anagoo joogna suffah markaa suu yiri: : (kiinee jecel inuu u kallaho maalin kasta xaga (budxaan ama caqiiqba) kadibna kala yimaada laba halaad oo shilshilis si dambi la-aan iyo qaraabo gows la-aani ku jirto? Waxaan dhahnay: rasuul allow waan jecelnahay arintaas. Wuxuu yiri rasuulku s.c.w : (hadaba muu u kallaho midkiin misaajidka oo ogaado ama uu akhristo laba aayadood oo kitaabka ilaahay kamid ah ayaa uga khayr badan laba halaad, saddex aayadoodna waxay uga khayr badan yihiin saddex halaad, afarna waxay uga khayr badan yihiin afar halaad iyo tirooyinkooda oo geel ah.
وَقَالَ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمْ مَنْ قَعَدَ مَقْعَدًا لَمْ يَذْكُرْ اللَّهَ فِيهِ كَانَتْ عَلَيْهِ مِنْ اللَّهِ تِرَةٌ ، وَمَنْ اضْطَجَعَ مَضْجَعًا لَا يَذْكُرُ اللَّهَ فِيهِ كَانَتْ عَلَيْهِ مِنْ اللَّهِ تِرَةٌ
Wuxuu yiri rasuulku s.c.w :qofkii fadhiista fadhi uusan kudhex xusin ilaahay, wuxuu ku noqonayaa (fadhigaasi) qoomamo. Qofkii seexdana meel uusan kudhex xusin ilaahay, waxay ku noqonaysaa meeshaasi qoomamo(shallayto).
وقال صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمْ مَا جَلَسَ قَوْمٌ مَجْلِسًا لَمْ يَذْكُرُوا اللَّهَ فِيهِ وَلَمْ يُصَلُّوا عَلَى نَبِيِّهِمْ إِلَّا كَانَ عَلَيْهِمْ تِرَةً فَإِنْ شَاءَ عَذَّبَهُمْ وَإِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُمْ
Wuxuu yiri rasuulku s.c.w : ma fariisan qolo fadhi aysan kudhex xusin ilaahay,kuna salliyin nabigood, haddii ay yeeleen sidaas wuxuu ku noqon fadhigaasi shallayto (qoomamo), ilaahayna haddii uu doono wuu cadaabi haddii uu doonana wuu u dambi dhaafi.
وقال صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمْ ما من قوم يقومون من مجلس لا يذكرون الله فيه إلا قاموا عن مثل جيفة حمار وكان لهم حسرة وَكَانَ لَهُمْ حَسْرَةٌ (
Wuxuu yiri rasuulku s.c.w:{majiraan qolo ka kacaysa fadhi iyagoon ilaahay xussin, hadday jiraana waxay ka kaceen wax lamid ah dameer bakhtigiis, waxaana u sugnaatay qoomamo

Ku Xirnow Guriga Dacwadda iyo Badbaadinta Qoyska
Abdirahman Abukar Diini
Waxii Talo iyo Tusaale ah Inoogu Reeb.